Het publiek debat over de maatschappelijke betekenis van kunst en cultuur is actueel. Veel kunst- en cultuurpraktijken zijn op zoek naar wat ze teweegbrengen bij de deelnemers, het publiek, en ruimer: de samenleving. Welke betekenissen worden eraan ontleend? Welke discussies wakkert het aan? Welke reflecties levert het op? Of ruimer gesteld: Wat zijn de rimpels of de sporen op langere termijn? Heel wat kunst- en cultuurpraktijken zijn op zoek naar verantwoording en trachten uit te drukken hoe en waarom ze doen wat ze doen, en wat de impact is van hun praktijk.
Dit onderzoek richt zich op participatieve kunstpraktijken, als de meest sprekende culturele praktijken in sociaal werk. Deze praktijken worden gezien als hybride praktijken die sociale vraagstukken bevragen, en die in en met de publieke ruimte aan de slag gaan. Het doel van dit onderzoek is elementen van impact van participatieve kunstpraktijken in beeld te brengen die blootleggen ‘hoe het werkt’ en ‘wat het doet’.
Onderzoek naar de impact van participatieve kunstpraktijken gebeurt voornamelijk vanuit economische, rationele en utilitaristische benaderingen. In dit onderzoek wordt impact daarentegen begrepen als een open notie (i.p.v. een intentionele) waarbij individuele en collectieve processen van betekenisverlening blootgelegd worden. Het team richtte zich enerzijds op het zichtbaar maken van de processen die worden opgezet door cultureel werkers met participanten en betrokkenen, en anderzijds op het in kaart brengen van de impact op het sociocultureel weefsel.
In een co-operatief en interpretatief onderzoeksdesign legden de onderzoekers samen met de praktijken deze processen en sociale impact bloot, via multiple casestudies, exemplarische veldanalyse en lerende netwerken. Er werd ook samengewerkt met studenten en lesgevers uit de bachelor- en masteropleidingen sociaal werk. Het team organiseerde een interactief toonmoment in de stadsbibliotheek De Krook en rondde af met een publicatie over “momenten van impact bij participatieve kunstpraktijken”.
De resultaten van het onderzoeksproject kan je hier raadplegen.
IMPAKT is een onderzoeksproject van het onderzoekscentrum eCO-CITY
Siebren Nachtergaele, Tine Vanthuyne
1/10/2018 - 30/09/2021
HOGENT
PWO-focusprojecten
Universiteit Gent, Faculteit Psychologie en Pedagogische wetenschappen, Vakgroep Onderwijskunde
Demos vzw, Brussel