Optimale Zorg en Ondersteuning voor Ouderen met een Verstandelijke Beperking

Ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking zullen door een verhoogde levensverwachting langer leven en in absolute aantallen toenemen waardoor nieuwe uitdagingen in de zorg ontstaan. Reeds in 2000 wees de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) op een tekort aan georganiseerde (publieke of private) systemen die tegemoet komen aan de specifieke behoeften van ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking. Bovendien herkennen gezondheidswerkers onvoldoende de specifieke problemen die voortvloeien uit het verouderingsproces bij deze doelgroep.
In Vlaanderen wordt de zorg en ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking gesubsidieerd door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). Echter, het specifieke aanbod volstaat vaak niet om deze doelgroep optimaal te laten verouderen. Ook de reguliere woonzorgcentra zijn onvoldoende uitgerust om een gepast antwoord te formuleren op de zorgvragen van specifieke doelgroepen. Daarenboven zou de kwaliteit van bestaan en het inclusieve denken, aspecten die centraal staat in de ondersteuning van mensen met een beperking, geen evidentie meer zijn wanneer de zorgvraag wijzigt omwille van ouderdom. Hoewel er op dit moment al, op het niveau van de individuele voorzieningen, initiatieven worden genomen om vanuit een intersectorale samenwerking tegemoet te komen aan bovenstaande problemen, bestaat er op dit moment geen inventaris van goede praktijken die andere voorzieningen op weg kan helpen.
In voorliggend onderzoek streven we daarom drie doelstellingen na. Als eerste doelstelling willen we zicht krijgen op de omvang en diversiteit van intersectorale samenwerkingsverbanden in Oost- en West-Vlaanderen. De tweede doelstelling is om de attitudes, kennis en vaardigheden van professionals m.b.t. ouder wordende mensen met een beperking in kaart te brengen. Een derde en laatste doelstelling is de ontwikkeling van enerzijds randvoorwaarden en anderzijds richtlijnen en protocollen voor een intersectorale samenwerking in het kader van de zorg en ondersteuning van ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking.
Het onderzoek bestaat uit vier, elkaar deels overlappende en op elkaar aansluitende onderzoeksfasen. In elk van deze fasen wordt gebruik gemaakt van een geëigende onderzoeksopzet. Het eindproduct, nl. een lijst met randvoorwaarden, richtlijnen en protocollen die de voorzieningen wensen na te streven ten voordele van een goede kwaliteit van leven van ouder wordende cliënten met een verstandelijke beperking, zal gedissemineerd worden d.m.v. een wetenschappelijke publicatie, het organiseren van een studiedag en bijkomende vormingsmomenten.

---

Optimal Care and Support for Elderly Persons with Intellectual Disabilities

Aging people with intellectual disabilities, due to increased life expectancy, will live longer and increase in absolute numbers creating new challenges in care. Already in 2000, the World Health Organization (WHO) pointed to a lack of organized (public or private) systems that meet the specific needs of aging people with intellectual disabilities. Moreover, health professionals do not sufficiently recognize the specific problems arising from the aging process in this target group.
In Flanders, care and support for people with intellectual disabilities is subsidized by the Flemish Agency for Persons with Disabilities (VAPH). However, the specific offer often does not suffice to allow this target group to age optimally. Regular residential care centers are also insufficiently equipped to provide an appropriate response to the care needs of specific target groups. In addition, the quality of life and inclusive thinking, aspects that are central to supporting people with disabilities, are no longer evident when the demand for care changes due to old age. Although initiatives are currently being taken, at the level of individual facilities, to meet the above problems from an intersectoral collaboration, there is currently no inventory of good practices that can help other facilities get started.
In the present study we therefore pursue three objectives. The first objective is to gain insight into the extent and diversity of intersectoral partnerships in East and West Flanders. The second objective is to map the attitudes, knowledge and skills of professionals regarding aging people with disabilities. A third and final objective is the development of preconditions on the one hand and guidelines and protocols on the other hand for intersectoral cooperation in the care and support of aging people with intellectual disabilities.
The study consists of four, partially overlapping and complementary research phases. In each of these phases an appropriate research design is used. The final product, i.e. a list of preconditions, guidelines and protocols which the facilities wish to pursue for the benefit of a good quality of life for aging clients with intellectual disabilities, will be disseminated by means of a scientific publication, the organization of a study day and additional training moments.

Projectcoördinator HOGENT

Nico De Witte

Copromotor

Ilse Goethals, Joan Lesseliers, Marc Dhaeze

Onderzoekers

Jorrit Campens, Tineke Schiettecat

Looptijd

01/10/2015 - 18/07/2019

Financier

PWO-middelen

Programma financier

PWO_Projectmatig onderzoek