Ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking zullen door een verhoogde levensverwachting langer leven en in absolute aantallen toenemen waardoor nieuwe uitdagingen in de zorg ontstaan. Reeds in 2000 wees de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) op een tekort aan georganiseerde (publieke of private) systemen die tegemoet komen aan de specifieke behoeften van ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking. Bovendien herkennen gezondheidswerkers onvoldoende de specifieke problemen die voortvloeien uit het verouderingsproces bij deze doelgroep.
In Vlaanderen wordt de zorg en ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking gesubsidieerd door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). Echter, het specifieke aanbod volstaat vaak niet om deze doelgroep optimaal te laten verouderen. Ook de reguliere woonzorgcentra zijn onvoldoende uitgerust om een gepast antwoord te formuleren op de zorgvragen van specifieke doelgroepen. Daarenboven zou de kwaliteit van bestaan en het inclusieve denken, aspecten die centraal staat in de ondersteuning van mensen met een beperking, geen evidentie meer zijn wanneer de zorgvraag wijzigt omwille van ouderdom. Hoewel er op dit moment al, op het niveau van de individuele voorzieningen, initiatieven worden genomen om vanuit een intersectorale samenwerking tegemoet te komen aan bovenstaande problemen, bestaat er op dit moment geen inventaris van goede praktijken die andere voorzieningen op weg kan helpen.
In voorliggend onderzoek streven we daarom drie doelstellingen na. Als eerste doelstelling willen we zicht krijgen op de omvang en diversiteit van intersectorale samenwerkingsverbanden in Oost- en West-Vlaanderen. De tweede doelstelling is om de attitudes, kennis en vaardigheden van professionals m.b.t. ouder wordende mensen met een beperking in kaart te brengen. Een derde en laatste doelstelling is de ontwikkeling van enerzijds randvoorwaarden en anderzijds richtlijnen en protocollen voor een intersectorale samenwerking in het kader van de zorg en ondersteuning van ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking.
Het onderzoek bestaat uit vier, elkaar deels overlappende en op elkaar aansluitende onderzoeksfasen. In elk van deze fasen wordt gebruik gemaakt van een geëigende onderzoeksopzet. Het eindproduct, nl. een lijst met randvoorwaarden, richtlijnen en protocollen die de voorzieningen wensen na te streven ten voordele van een goede kwaliteit van leven van ouder wordende cliënten met een verstandelijke beperking, zal gedissemineerd worden d.m.v. een wetenschappelijke publicatie, het organiseren van een studiedag en bijkomende vormingsmomenten.
Optimale zorg en ondersteuning voor ouderen met een verstandelijke beperking is een onderzoeksproject van het onderzoekscentrum 360°Zorg en Welzijn
Ilse Goethals, Joan Lesseliers, Marc Dhaeze
Jorrit Campens, Tineke Schietecat
1/10/2015 - 18/07/2019
HOGENT
PWO-projecten multidisciplinair
vzw Den Achtkanter
vzw WZC Sint-Vincentius
Universiteit Gent, Faculteit Psychologie en Pedagogische wetenschappen, Vakgroep Orthopedagogiek
WZC Heyveld, OCMW Gent