Genderspecifieke preventie en (na)zorg bij cliënten met een dubbeldiagnose (middelenafhankelijkheid en eetstoornissen)

Er blijken heel wat gemeenschappelijke determinanten te zijn tussen eetstoornissen (ES) en middelenafhankelijkheid die richting kunnen geven aan preventie, zorg en nazorg. Zo blijken er bij beide vormen van psychosociaal risicogedrag, genderspecifieke verschillen voor te komen. Bij de prevalentiecijfers bij ES en middelenafhankelijkheid is er sprake van een gender gap. Zowel bij vrouwen met een eetstoornis als bij vrouwen met een middelenafhankelijkheid lijkt daarenboven een onderliggend trauma een duidelijke risicofactor, maar ook stigmatisering en emotieregulatie lijken een rol te spelen. Bij mannen met een eetstoornis zien we andere genderspecifieke mediërende factoren, zoals body image. Daarnaast zien we een comorbiditeit van ES en middelenafhankelijkheid. In het volledige continuüm of care van beide aandoeningen dringt zich daarom een genderspecifieke én integratieve benadering op.
Het ontbreekt momenteel nog aan onderzoek naar deze genderspecifieke ondersteuningsnoden en naar de vertaling ervan naar preventie, hulpverlening (HV) en de behandelingspraktijk (inclusief nazorg).
Dit onderzoeksproject beoogt de determinanten, evidence based practices en inspirerende praktijken van genderspecifieke preventie, hulpverlening en nazorg in kaart te brengen aan de hand van de afname van een vragenlijst bij cliënten met een dubbeldiagnose, interviews bij praktijkwerkers, het opzetten van een learning community en het uitvoeren van een haalbaarheidsstudie.
De uiteindelijke doelstelling is het aanreiken van handvatten voor een geïntegreerd en genderspecifiek hulpverleningsaanbod voor personen met een dubbeldiagnose eetstoornis – middelenafhankelijkheid. Deze zullen vertaald worden naar een vormingsaanbod voor het werkveld. Daarnaast besteden we in de valorisatie ook aandacht aan het informeren en sensibiliseren van het brede maatschappelijke veld.

---

Gender-specific prevention and (after)care in clients with a dual diagnosis (substance dependence and eating disorders)

There appear to be many common determinants between eating disorders (ES) and substance dependence that can guide prevention, care and aftercare. For instance, gender-specific differences appear to occur in both forms of psychosocial risk behaviour. In prevalence rates in ES and substance dependence, there is a gender gap. In both women with an eating disorder and women with substance dependence, in addition, underlying trauma seems to be a clear risk factor, but stigma and emotion regulation also seem to play a role. In men with eating disorders, we see other gender-specific mediating factors, such as body image. In addition, we see a comorbidity of ES and substance dependence. In the full continuum of care of both disorders, a gender-specific and integrative approach is therefore necessary. Currently, research into these gender-specific support needs and their translation into prevention, care (HV) and treatment practice (including aftercare) is lacking. This research project aims to map the determinants, evidence-based practices and inspiring practices of gender-specific prevention, assistance and aftercare by means of a questionnaire among clients with a dual diagnosis, interviews with practitioners, setting up a learning community and carrying out a feasibility study.

Projectcoördinator HOGENT

Julie Schamp

Copromotor

Nele Callewaert, Tina Van Havere

Onderzoekers

Joan Lesseliers, Zoya Barbier

Looptijd

21/09/2020 - 21/09/2023

Financier

PWO-middelen